“Sự khác biệt giữa ‘visa cư trú tạm thời’ và ‘thẻ cư trú vĩnh viễn’ ở Đức.

Sự khác biệt giữa ‘visa cư trú tạm thời’ và ‘thẻ cư trú vĩnh viễn’ ở Đức.

Bạn đã ở Đức vài năm, có việc làm ổn định, đóng thuế đầy đủ, và nghĩ rằng mình đã được định cư lâu dài? Xin lỗi, nhưng chưa chắc đâu! Bởi giữa visa cư trú tạm thời – tiếng Đức gọi là Aufenthaltserlaubnis – và thẻ cư trú vĩnh viễn – Niederlassungserlaubnis – ở Đức, là cả một khoảng cách rất lớn. Và nếu bạn không hiểu rõ sự khác biệt này, bạn có thể đánh mất quyền định cư thật sự mà không hề hay biết.

Hầu hết người nước ngoài khi sang Đức làm việc, học tập hay đoàn tụ gia đình đều bắt đầu bằng visa cư trú tạm thời, tức là giấy phép cư trú có thời hạn. Loại giấy phép này cho phép bạn sống và làm việc ở Đức trong một khoảng thời gian nhất định, tùy theo mục đích cư trú của bạn — có thể là du học, lao động, đoàn tụ gia đình hay tự kinh doanh.

Thông thường, giấy phép cư trú tạm thời có thời hạn từ một đến ba năm. Sau khi hết hạn, bạn phải làm thủ tục gia hạn. Cơ quan ngoại kiều, tiếng Đức gọi là Ausländerbehörde, sẽ xem xét kỹ hồ sơ của bạn mỗi lần gia hạn. Họ sẽ hỏi: bạn có còn lý do hợp pháp để ở Đức không, bạn có tuân thủ pháp luật không, bạn có khả năng tự trang trải chi phí sinh hoạt mà không cần nhận trợ cấp từ nhà nước hay không.

Nghe có vẻ rắc rối đúng không? Nhưng đó mới chỉ là giai đoạn “tạm trú”. Có nghĩa là bạn vẫn đang ở Đức với tư cách của một vị khách dài hạn, chứ chưa phải là một cư dân thực thụ của nước Đức.

Vậy còn thẻ cư trú vĩnh viễn – Niederlassungserlaubnis thì sao? Đây mới chính là mục tiêu cuối cùng mà hầu hết những người nước ngoài tại Đức đều hướng đến. Khi có thẻ cư trú vĩnh viễn, bạn sẽ không cần gia hạn visa nữa. Bạn có thể sống, làm việc, học tập ở Đức vô thời hạn. Bạn cũng có thể tự do chuyển việc, tự mở doanh nghiệp, và trong nhiều trường hợp, được hưởng gần như toàn bộ quyền lợi như công dân Đức – ngoại trừ quyền bầu cử.

Sự khác biệt giữa ‘visa cư trú tạm thời’ và ‘thẻ cư trú vĩnh viễn’ ở Đức.

Nhưng để được cấp thẻ cư trú vĩnh viễn, Đức không xét đơn giản. Luật Cư trú Đức – Aufenthaltsgesetz – quy định rất rõ tại điều khoản số chín, tức là Paragraph neun. Để đủ điều kiện, bạn cần đáp ứng tất cả các yêu cầu sau:

Thứ nhất, bạn phải sống hợp pháp tại Đức ít nhất là năm năm liên tục với giấy phép cư trú tạm thời.

Thứ hai, trong suốt thời gian đó, bạn phải đóng bảo hiểm hưu trí bắt buộc ít nhất là sáu mươi tháng, tương đương năm năm đầy đủ.

Thứ ba, bạn phải chứng minh rằng mình có thu nhập ổn định, đủ để nuôi sống bản thân và gia đình mà không cần nhận hỗ trợ xã hội từ nhà nước.

Thứ tư, bạn cần có trình độ tiếng Đức ở mức B một, theo khung tham chiếu ngôn ngữ châu Âu.

Và cuối cùng, bạn phải chứng minh có nơi ở ổn định — ví dụ như hợp đồng thuê nhà dài hạn hoặc giấy tờ chứng minh bạn đã mua nhà tại Đức.

Nếu đáp ứng được toàn bộ các điều kiện này, bạn sẽ có cơ hội sở hữu thẻ cư trú vĩnh viễn – Niederlassungserlaubnis – chiếc chìa khóa vàng giúp bạn thực sự định cư lâu dài tại Đức.

Bây giờ, hãy cùng nhìn rõ sự khác biệt giữa hai loại giấy phép này.

Visa cư trú tạm thời có thời hạn, và bạn phải gia hạn định kỳ. Thẻ cư trú vĩnh viễn thì không có thời hạn.

Visa tạm thời bị ràng buộc với một mục đích cụ thể — ví dụ như học tập, làm việc hoặc đoàn tụ gia đình — còn thẻ vĩnh viễn cho phép bạn tự do cư trú, làm việc hay kinh doanh ở Đức mà không bị giới hạn mục đích.

Visa tạm thời có thể bị thu hồi nếu bạn mất lý do cư trú hoặc vi phạm luật. Còn thẻ cư trú vĩnh viễn rất khó bị thu hồi, trừ khi bạn phạm tội nghiêm trọng hoặc rời khỏi nước Đức quá lâu.

Khi xin visa tạm thời, điều kiện cấp chủ yếu dựa trên hợp đồng lao động, giấy báo nhập học hoặc giấy tờ đoàn tụ. Trong khi đó, thẻ cư trú vĩnh viễn dựa trên thời gian cư trú, thu nhập, ngôn ngữ, và mức độ hội nhập của bạn vào xã hội Đức.

Visa tạm thời phải gia hạn định kỳ – thường là mỗi một đến ba năm một lần – còn thẻ cư trú vĩnh viễn thì không cần gia hạn.

Và về quyền lợi, visa tạm thời bị hạn chế nhiều mặt, còn thẻ vĩnh viễn gần như ngang với công dân Đức, ngoại trừ việc bạn không được bầu cử.

Rất nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa hai loại giấy tờ này. Có người ở Đức mười năm, mười lăm năm, thậm chí hai mươi năm, nhưng vẫn chỉ có visa cư trú tạm thời. Họ nghĩ rằng chỉ cần ở lâu là sẽ tự động được định cư vĩnh viễn — nhưng điều đó hoàn toàn sai. Nếu bạn chưa đáp ứng đủ điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm, thu nhập và ngôn ngữ, bạn vẫn không thể xin thẻ vĩnh viễn.

Ngược lại, có một số trường hợp đặc biệt có thể xin nhanh hơn năm năm. Ví dụ, nếu bạn có bằng đại học tại Đức và đang làm việc đúng chuyên ngành của mình, bạn có thể xin thẻ cư trú vĩnh viễn sau hai năm làm việc và ba năm cư trú.

Nếu bạn là vợ hoặc chồng của công dân Đức, bạn có thể nộp đơn xin thẻ vĩnh viễn sau ba năm kết hôn và sống tại Đức.

Hoặc nếu bạn được công nhận là người tị nạn hoặc được bảo hộ nhân đạo, bạn có thể xin thẻ vĩnh viễn sau năm năm cư trú liên tục, hoặc chỉ ba năm nếu chứng minh được khả năng hội nhập tốt.

Như vậy, visa cư trú tạm thời chỉ là bước đệm, còn thẻ cư trú vĩnh viễn mới là đích đến thật sự. Sự khác biệt giữa hai loại giấy phép này chính là tự do và ổn định — một bên, bạn vẫn phụ thuộc vào lý do cư trú; còn bên kia, bạn đã thực sự trở thành một cư dân của nước Đức.

Nếu bạn đang ở Đức và có kế hoạch ở lại lâu dài, hãy sớm tính toán từ bây giờ. Hãy tự hỏi: bạn đã đủ năm năm cư trú chưa? Bạn đã đóng đủ sáu mươi tháng bảo hiểm hưu trí chưa? Thu nhập của bạn đã ổn định chưa? Và bạn đã đạt trình độ tiếng Đức B một hay chưa?

Đừng đợi đến khi visa sắp hết hạn mới vội vàng tìm hiểu. Vì khi đó, bạn sẽ rất dễ bị rơi vào tình trạng “đuổi theo” giấy tờ. Chuẩn bị sớm nghĩa là bạn đang tiến gần hơn đến cánh cửa định cư vĩnh viễn tại Đức — và mở ra tương lai an toàn, ổn định cho chính mình và gia đình.

Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các bước cụ thể để xin thẻ cư trú vĩnh viễn tại Đức, bạn có thể truy cập trang ThếGiớiĐịnhCư chấm com – nơi chia sẻ những thông tin chuẩn xác, cập nhật và dễ hiểu nhất về du học, lao động và định cư châu Âu.

1. Vì trong hành trình định cư, hiểu luật là hiểu chính tương lai.